CRNU GORU ZA 25 GODINA NAPUSTILO 140.000 GRAĐANA

CRNU GORU ZA 25 GODINA NAPUSTILO 140. 000 GRAĐANA

Izjave dužnosnika Vlade o 10 hiljada radnih mjesta više, hiljadama nezaposlenih manje, osnivanju velikog broja novih firmi. Sve to djeluje kao početak zlatnog doba, ali u realnosti mi to ne možemo da vidimo. Počinje da bude iritantno koliko sve gledamo samo kroz prizmu onih koji imaju siguran posao – dominatno u javnom sektoru, upozorio je u razgovoru za “Dan” jedan od osnivača pokreta “Preokret” Srđan Perić. Perić ukazuje i na porazne podatke da je za 25 godina Crnu Goru napustilo čak 140. 000 građana.

– Dakle, u redu je da ljudi u državnoj upravi imaju stabilnost, ali oni koji imaju najviše problema kao da se preskaču u ovom ljetopisu “uspjeha Vlade”. Uz nastavak prakse u kojoj državno rukovodstvo sebi pripisuje zasluge za rad drugih u duhu stare uvodne parole sa skupova prethodne vlasti “hvala Vladi”. Podsjećam – Vlada je naš servis, koji mi plaćamo, ona može da rasporedi samo novac koji mi zaradimo ili koji ona pozajmi u naše ime, istakao je Perić.

Kada je riječ o smanjenju broja nezaposlenih, Perić navodi da prvo treba da razumijemo da Crnu Goru nesmanjenom dinamikom napuštaju hiljade ljudi. Navodi Perića ne iznenađuju, jer je opšte poznato da se posebno sjever prazni a da jedan od gradova koji prednjači u iseljavanju Bijelo Polje.

Građani odlaze u potrazi za boljim životom (arhiva).

Perić je podsjetio na podatke iz 1971. Kada su 5. 393 lica tražila zaposlenje.

– Naravno da je tada demografska i radna strukura bila sasvim drugačija ali to, između ostalog, govori da se tada moglo živjeti sa jednom platom u domaćinstvu – da li je to sada slučaj – neka procijene čitaoci. U 1981. Godini je recimo taj broj bio oko 24. 2 hiljade, što je značilo i da su se mijenjali trendovi. Ali to je i dalje dramatično niže od postojećeg stanja koje se predstavlja kao spektakularno. Uz usputno saopštenu fusnotu da se tvrdnja o istorijskom minimumu nezaposlenosti ipak odnosi na postojeću metodologiju MONSTAT-a – zaključuje Perić.

Međutim, sa tim problemom se suočavaju svi gradovi na sjeveru. Mada i druge opštine imaju problem sa odlivom stanovništva, što ni nova vlast nije uspjela da spriječi.

– Samo u periodu od 1992. Do 2017. Našu državu je napustilo oko 140. 000 ljudi. Između pet i šest hiljada godišnje. Pošto ne postoje javno dostupni zvanični podaci za ovu kategoriju, ove projekcije se izvode iz više parametara, te samim tim nije moguće do kraja precizno utvrditi ove podatke iako je od velikog javnog interesa da ta informacija bude dostupna. Dakle, nama se godišnji broj rođenih, koji je oko 7. 000, i onih koji napuštaju Crnu Goru približava. Uz to, mi smo u 2021. Imali negativan prirodni priraštaj – 2. 119 je više umrlih nego rođenih. To je rezultat višedecenijskih pogrešnih politika i odsustva adekvatnog planiranja razvoja zajednice – koje se samo nastavlja i nerijetko produbljuje, izjavio je Perić.

Kada je riječ o novouposlenim i novim firmama, Perić kaže da prvo da bi se mogao podići kredit u određenim fondovima mora se osnovati preduzeće. A imali smo i jedan broj ljudi koji je osnovao mikro-preduzeća povezana sa stranim licima gdje je osnivački kapital euro – što u načelu može biti sasvim pozitivna stvar.

CRNU GORU ZA 25 GODINA NAPUSTILO 140. 000 GRAĐANA

– Međutim, kakav će biti bonitet tih firmi isuviše je rano da ocijenimo i svaka prognoza koja se ne temelji makar na trogodišnjem iskustvu je površna. Na sve ovo dodajmo značajan rast novouposlenih u državnim i lokalnim institucijama. Te u preduzećima čiji su osnivači država ili lokalne samouprave i vidjećete da to što upoređujete broj nezaposlenih sa kraja prošle godine koji je bio oko 46. 6 hiljada a godinu ranije oko 57. 4 bez svih navedenih parametara ne daje jasnu sliku o vitalnosti naše ekonomije, ocijenio je Perić.

Perić kaže da se boji da je Vlada ušla u trku sa stastistikom, a da ne anticipira probleme koji su tu iza ugla.

– Govori se čak i o privilegijama za strateške partnere što neodovljivo podsjeća na raniju ekonomsku “filozofiju”. Nama trebaju subvencije za poljoprivredu kako bi se ona učinila elementarno održivom i privlačnom, posebno za mlade ljude. I podrška malim porodičnim biznisima kako bismo imali realan organski rast BDP-a. A svako statističko naduvavanje ekonomskog balona u jednom trenutku nas odvede u nerealne projekcije koje na kraju plate građani. Dakle, krajnje dobronamjerno savjetujem mnogo više opreza umjesto bombastičnog razmetanja podacima, istakao je on.

Tvrdi da nam je potrebna kapilarna ekonomija, za koju se “Preokret” zalaže – da se uposli što više ljudi koji hoće da rade i koji će imati podršku u efikasnoj administraciji, te olakšan pristup manjim kreditnim sredstvima – i da tako stvaramo novu vrijednost.

– Trenutno umjesto toga imamo trku za partijskim uhljebljenjem i saopštenja koja nemaju mnogo veze sa realnim problemima građana – posebno onih iz socijalno ranjivih kategorija, naglasio je Perić.

Izvor: Dan