NA SJEVERU NIKO NEĆE OSTATI UKOLIKO VLAST NE REAGUJE

NA SJEVERU NIKO NEĆE OSTATI UKOLIKO VLAST NE REAGUJE

Lokalne uprave su nemoćne. Država mora što prije donijeti neku strategiju za sjever, inače će ovaj negativni trend da se nastavi i na sljedećem popisu ćemo imati još gore stanje, poručuje predsjednik Opštine Berane Vuko Todorović.

I najnoviji podaci popisa stanovništva posvjedočili su da se poslednjih decenija sjeverni region Crne Gore suočava sa izraženom migracijom stanovništva. Nezvanični podaci nedavno održanog popisa stanovništva potvrdili su da je broj žitelja u udaljenijim selima desetkovan u odnosu na neka minula vremena. U nekim mjestima evidentiran je znatno veći broj zatvorenih kuća nego onih u kojima neko živi tokom čitave godine, dok je posebno zabrinjavajuće što broj djece, iz godine u godinu, drastično opada. Reklo bi se da je negativna demografska slika naročito izražena u opštini Andrijevica, u kojoj je u odnosu na popis iz 2011. godine evidentirano preko 20 odsto manje stanovnika. Naime, ova opština je prije 13 godina brojala 5.071 stanovnika, a danas 3.978. Poslednji popis je pokazao da je u gradskom jezgru znatan broj stanova i kuća u kojima niko ne živi, dok je u nekim selima mnogo veći broj zatvorenih stambenih objekata nego onih koji se otvaraju tokom čitave godine.

– Podaci najnovijeg popisa su velika opomena za državu. Ako ne uslijede neke stimulativnije mjere za mlade ljude po pitanju zaposlenja i podizanja standarda, onda će ovi krajevi ubrzo ostati pusti, za razliku od Primorja i Podgorice gdje se bilježi rast broja žitelja – kazao je predsjednik Opštine Andrijevica Željko Ćulafić.

Da je stanje u opštini Andrijevica zaista alarmantno, ukazuje i trenutna situacija u selu Konjuhe. Naime, ovo mjesto je 1948. godine, sa mjesnim centrom Brod, i sastavnim djelovima koji se zovu Dulipolje, Mimiće i Alje, brojalo blizu 700, a 1961. godine 532 stanovnika. Statistika govori da je broj stanovnika u Konjusima 1981. godine iznosio 309, 2003. godine 134, a 2011. godine 89. Danas, prema nezvaničnim podacima poslednjeg popisa u Konjusima, smještenim ispod Komova, tokom čitave godine živi nešto više od pedeset stanovnika.

Takođe, susjedno selo Košutiće je 1948. godine brojalo 408 stanovnika, 2011. godine 128, dok su na ovom popisu evidentirana 72 žitelja. Uz to, u Košitićima je popisano 60 zatvorenih kuća i samo 27 u kojima se živi tokom čitave godine.

U opštini Kolašin najnovijim popisom ustanovljeno je da ima oko 1.650 stanovnika manje u odnosu na 2011. godinu. Poseban odliv stanovništva zabilježen je na području mjesne zajednice Vranještica, koja je svedena na dvadesetak stanovnika koji žive u desetak kuća, s tim što u selu Suva Gora nije evidentiran nijedan stanovnik. Sve se to dešava iako je Vranještica poslije Drugog svjetskog rata brojala oko 900 stanovnika.

Prema podacima kiji su objavljeni prije nekoliko dana, i opština Berane bilježi drastičan pad broja stanovnika. Sad ih ima 25.162, dok ih je 2011. bilo 35.452. Manji broj stanovnika zabilježen je i u samom gradskom jezgru, dok u pojedinim mjestima – Vuča, Veliđe, Rujišta, Spalevići i Tmušiće živi svega po nekoliko žitelja.

Predsjednik Opštine Berane Vuko Todorović nije iznenađen preliminarnim podacima i kaže da je čak očekivao i veći pad broja stanovnika, ne samo u Beranama nego na čitavom sjeveru.

– Lokalne uprave su nemoćne. Država mora što prije donijeti neku strategiju za sjever, inače će ovaj negativni trend da se nastavi i na sljedećem popisu ćemo imati još gore stanje – naveo je Todorović.

Podaci ukazuju da u opštini Plav trenutno živi 10.378 stanovnika, a da ih je 2011. godine bilo 13.378. I u ovoj opštini postoje mjesta kao što su Hoti i Zabelj u kojima je tokom čitave godine otvorena samo po jedna kuća.

– Očigledno je da je nedostatak radnih mjesta glavni uzročnik zbog kojeg se narod seli u inostranstvo i u neke razvijenije krajeve u Crnoj Gori. Svakako da je država na potezu, koja kroz oživljavanje privrede i podsticajne mjere po pitanju turizma i proizvodnje zdrave hrane treba da nađe model da se seoba naroda zaustavi – istakli su iz lokalne uprave.

Opada broj sklopljenih brakova

Tokom 2023. godine na području opštine Rožaje sklopljeno je 158 brakova, što je za osam manje u odnosu na prethodnu godinu. U opštini Andrijevica je u poslednje vrijeme sklapano u prosjeku oko dvadesetak brakova godišnje, dok je taj broj prije pet decenija bio tri puta veći. Iz matične službe u Petnjici navode da je minule godine u ovoj opštini sklopljeno pedesetak brakova, među kojima je i desetak parova koji žive u inostranstvu. Tokom prošle godine u Beranama je sklopljeno 150 brakova. To je saopštila matičarka Radmila Obradović, dodajući da ovaj podatak svjedoči da mladi ljudi masovno napuštaju Berane.

– Sa žaljenjem se može konstatovati da se Berane, kao i većina gradova na sjeveru, polako prazni. Na to ukazuje i činjenica da se iz godine u godinu smanjuje broj sklopljenih brakova. Mladi ljudi poslije završene srednje škole odlaze i rijetko se ko vraća. To je nešto što posebno zabrinjava – izjavila je Obradović.

Presjednik Opštine Petnjica Samir Agović je potvrdio da je na području Bihora, i pored izraženog iseljavanja, evidentirano 70 stanovnika više u odnosu na 2011. godinu.

– Raduje podatak da su u opštini Petnjica popisana 5.552 stanovnika, što je nešto više u odnosu na prethodni popis. Tu imamo dosta ljudi koji su živjeli u inostranstvu i koji su došli da penzionerske dane provedu u svom zavičaju. Nije dobro što opada broj djece, ali ja hoću iskreno da se nadam da će ih u narednom periodu biti više, jer su se ponovnim uspostavljanjem statusa opštine u Petnjici stvari popravile nabolje – zaključio je Agović.

No, i pored ovog optimizma, među selima na sjeveru Crne Gore koja se suočavaju sa drastičnim iseljavanjem lokalnog stanovništva ubraja se i petnjičko selo Lješnica. Ovo mjesto, smješteno u pitomoj dolini rijeke Lješnice, prije nekoliko decenija brojalo je preko sto žitelja koji su baveći se stočarstvom i poljoprivredom obezbjeđivali pristojnu egzistenciju. Danas u Lješnici, jedinom seli u Bihoru u kom, pored Azana, živi pravoslavno stanovništvo, tokom cijele godine živi svega petnaestak stanovnika.

Izvor: Dan

Novinar: Darko Jovović