ĐUKIĆ: ZA ĐALOVIĆA PEĆINU 600 HILJADA, ZA CMILJAČU OD POTREBNIH 60 MILIONA, OPREDJELJENO 2.3 MILIONA

ĐUKIĆ: ZA ĐALOVIĆA PEĆINU 600 HILJADA, ZA CMILJAČU OD POTREBNIH 60 MILIONA, OPREDJELJENO 2.3 MILIONA

Planirani budžet za 2025. Godinu ponovo pokazuje nesrazmjer u odnosu nacionalne vlasti prema sjeveru Crne Gore i opštini Bijelo Polje naglašava u autorskom tekstu Željko Đukić, građanski aktivista, dodajući da Crnoj Gori ne fali ništa osim normalnih političara sa vizijom podjednakog regionalnog ratvoja naše male država.

Sjever Crne Gore i u budžetu za 2025. Godinu ostaje u fokusu nacionalnih planova, sa značajnim ulaganjima u infrastrukturu i turizam. Međutim, raspodjela sredstava pokazuje da su mnoga obećanja ostala nedovoljno podržana konkretnim iznosima. Strateški projekti poput ski centara, saobraćajne infrastrukture i komunalnih usluga dobijaju djelimična sredstva, što ukazuje na spor tempo realizacije i višegodišnju dinamiku. Građanski aktivista Željko Đukić ističe da su sjeverni gradovi, uprkos velikim planovima, i dalje marginalizovani u ključnim privrednim inicijativama koje bi podstakle zapošljavanje i zaustavile odliv stanovništva. Crnoj Gori, kako kaže Đukić, ne treba ništa više osim normalnih političara sa vizijom ravnomjernog regionalnog razvoja.

Strateški projekti, ključni za razvoj Bijelog Polja, ni ove godine nisu prepoznati u dovoljnoj mjeri. Budžetom planirana sredstva za narednu godinu nisu dovoljna da pokriju ni trećinu potrebnih iznosa za realizaciju ovih inicijativa.

Neizvjesna budućnost strateških projekata u Bijelom Polju

Projekti poput valorizacije Đalovića pećine, za koji je procijenjeno da je potrebno 32 miliona eura, imaju planiranih svega 615. 002 € za 2025. Godinu. Razvoj Ski centra „Cmiljača“, ključnog turističkog potencijala na planini Bjelasici, od potrebnih 60 miliona eura dobija svega 2. 3 miliona u narednoj godini.

Oba projekta već nekoliko godina stoje u zastoju i prepušteni su vremenskim oštećenjima, a trenutnom dinamikom finansiranja završetak nije realan prije četiri ili pet godina.

ĐUKIĆ: ZA ĐALOVIĆA PEĆINU 600 HILJADA, ZA CMILJAČU OD POTREBNIH 60 MILIONA, OPREDJELJENO 2.3 MILIONA

Kritični infrastrukturni projekti u Bijelom Polju

Rekonstrukcija glavne ulice u naselju Lješnjica procijenjena je na 3,9 miliona eura, dok je za 2025. godinu alocirano samo 900. 000 €. Slično tome, rekonstrukcija ulice 3 i Bistričkog puta sa infrastrukturom, čija vrijednost iznosi 300. 000 €, skoro dostiže potrebna sredstva sa planiranih 255. 000 €.

Jedan od najvažnijih komunalnih projekata, izgradnja vodovoda i postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda, vrijedan 4,5 miliona eura, dobija svega 410.000 € u 2025. godini. Većina finansiranja ovog projekta zavisiće od zaduženja, prvenstveno kroz aranžmane sa Evropskom investicionom bankom.

Posebno je značajna planirana rekonstrukcija operacionog bloka u Opštoj bolnici Bijelo Polje, koja je neophodna za unapređenje zdravstvenih usluga. Od potrebnih 1,53 miliona eura, budžet za 2025. godinu predviđa samo 600.000 €.

Ambiciozni planovi ili iluzija?

Ukupna procijenjena vrijednost svih kapitalnih projekata za Bijelo Polje iznosi impresivnih 100.820.000 €, ali je za 2025. godinu planirano samo 4.600.003 €. Ovo otvara pitanja o tempu realizacije i održivosti planova. Višegodišnji projekti poput Đalovića pećine i Ski centra „Cmiljača“ predstavljaju potencijalne generatore ekonomskog razvoja kroz turizam, ali uz ovakav nivo finansiranja njihovo završavanje može potrajati duže od planiranog.

Šta će se finansirati kroz zaduženje?

Najveći projekti oslanjaju se na kreditna sredstva:

Đalovića pećina: Finansiranje uključuje zaduženje za završnu fazu.

Izgradnja vodovoda i postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda: Veći dio finansiranja kroz međunarodne kredite.
Projekti kao što su rekonstrukcija puteva (Osoje – Pavino Polje), ulaganja u glavnu ulicu naselja Lješnjica i Ski centar „Cmiljača“ finansiraće se direktno iz kapitalnog budžeta.

Gdje su sredstva za zapošljavanje i privredu?

Iako su infrastrukturni i turistički projekti značajni, primjetno je odsustvo ulaganja u privredne sektore koji bi mogli otvoriti nova radna mjesta. Bijelo Polje, suočeno sa stalnim odlaskom mladih i padom populacije, treba više od puteva i skijališta – potrebna su ulaganja u lokalnu ekonomiju, razvoj malih i srednjih preduzeća i stimulaciju zapošljavanja.

Berane
Za opštinu Berane planirana su sredstva za dva ključna projekta. Rekonstrukcija puta Berane-Kolašin dobija 5,8 miliona eura, dok je za sanaciju klizišta Podvade predviđeno 205.000 eura. Iako ova ulaganja imaju značaj za saobraćajnu i putnu infrastrukturu, privreda ostaje u drugom planu.

Mojkovac
Ski centar „Žarski“ dobija 630.001 eura, što je daleko od potrebnih sredstava za realizaciju cijelog projekta. Pored toga, planirano je 450.000 eura za sanaciju kosine „Galev krš“, što je korak ka unapređenju stabilnosti saobraćajnih puteva.

Kolašin
Izgradnja hidrotehničke infrastrukture za Ski centar Kolašin 1600 planirana je na 2 miliona eura, što ukazuje na nastavak podrške turističkoj infrastrukturi u ovoj opštini. Takođe, za rekonstrukciju mosta Morača predviđeno je 408.000 eura, što će doprinijeti saobraćajnoj povezanosti regiona.

Pljevlja
Pljevlja, kao najveća opština na sjeveru, dobila su značajna sredstva za projekte. Vodosnabdijevanje, višegodišnji projekat vrijedan 11 miliona eura, ima planiranih 2 miliona za 2025. godinu. Pored toga, izgradnja transfer stanice za reciklažu dobija 2,5 miliona eura, čime se unapređuje upravljanje otpadom u opštini.

Plav i Gusinje

Povezanost između Plava i Gusinja biće unaprijeđena projektom rekonstrukcije puta Plav – Vojno selo – Gusinje, za koji je predviđeno 1 milion eura. Takođe, rekonstrukcija Nove ulice u Plavu dobija 2,7 miliona eura za modernizaciju urbanih saobraćajnica.

Andrijevica

Za Andrijevicu je predviđeno simbolično ulaganje od 5.000 eura za projekte poput Eko-katuna Rujišta i „Kuće voća“, što ne predstavlja značajan doprinos razvoju opštine.
Rožaje

Ski centar „Hajla“, važan turistički projekat za Rožaje, dobija 2,5 miliona eura, ali drugi infrastrukturni i privredni projekti nisu dobili značajniju podršku.

Žabljak

Za Žabljak je predviđeno 230.000 eura za projekat „Durmitorski prsten“, koji ima za cilj unapređenje panoramskih turističkih ruta. Ipak, sredstva za druge potrebe opštine su minimalna.

Kritički osvrt

Iako budžet sjeveru donosi značajna ulaganja u turističke i infrastrukturne projekte, često su to djelimična sredstva koja neće omogućiti brzu realizaciju planiranih aktivnosti. Projekti poput Ski centara „Cmiljača“ i „Žarski“ ili vodosnabdijevanja u Pljevljima oslanjaju se na višegodišnje finansiranje, dok privreda i zapošljavanje ostaju van fokusa. Ovaj pristup ostavlja građane u poziciji čekanja na benefite, a razlike između sjevera i ostatka države postaju sve izraženije. Ravnomjeran razvoj i strateško planiranje moraju postati prioriteti kako bi sjever izašao iz začaranog kruga stagnacije.

Zaključak

Budžet za 2025. godinu pokazuje da sjever Crne Gore, uključujući Bijelo Polje, dobija značajna sredstva, ali ona i dalje nisu dovoljna za realizaciju svih potrebnih projekata. Analiza planiranih aktivnosti u budžetu otkriva konkretne iznose za projekte u opštinama na sjeveru, ali i ukazuje na ograničenja u njihovoj realizaciji.
Napomena

Postoji mogućnost greške u analizi, s obzirom na to da sam samostalno radio analizu budžetskog dokumenta. Ipak, ključne informacije o projektima i sredstvima su obuhvaćene, što omogućava realističan uvid u stanje planiranih investicija za sjever Crne Gore napominje Đukić.