DA LI LJUDI VŠE KRADU ZBOG POSKUPLJENJA?

DA LI LJUDI VŠE KRADU ZBOG POSKUPLJENJA?

Sigurnosni magneti koji treba da spriječe krađe uobičajeni su na pakovanjima skupih parfema. Ali, sve više se pojavljuju i na konzervama tunjevine, stejkovima ili sirevima.

U nekim zemljama se umjesto pakovanja kafe na police stavljaju prazna pakovanja – a kafu ćete dobiti tek na kasi.

Po navodima britanskih i američkih udruženja maloprodaje i trgovaca, broj krađa u tamošnjim dućanima je doslovno eksplodirao. Mnogi misle da to ima veze sa eksplozijom troškova života, sa poskupljenjima koja posebno pogađaju hranu.

Eoin Tonge, šef finansija u upravi trgovačke kompanije Associated British Foods, rekao je da sumnja da je rast cijena za mnoge postao izgovor da kradu. Šefica jednog britanskog lanca robnih kuća čak govori o „epidemiji krađa“.

Da li je kriva inflacija?

Frank Horst iz njemačkog Instituta EHI, koji istražuje tržište za trgovačke lance, takođe kaže: „U Njemačkoj je prošle godine enormno porastao broj krađa u prodavnicama u poređenju sa godinom prije toga.“

EHI je ustanovio da su gubici trgovina – količina robe koju imaju u odnosu na ono što bi trebalo da imaju – porasli za 12 odsto. Prijavljeno je čak 30 odsto više krađa.

Ipak, Horst kaže da se to ne može direktno povezati sa inflacijom koja galopira od izbijanja rata u Ukrajini.

On objašnjava da se tokom 2020. i 2021. godine dogodio „vještački“ pad broja krađa zbog lokdauna tokom pandemije. „Porast koji sada registrujemo u prvi mah izgleda dramatično, a zapravo je samo povratak u normalu“, napominje Horst.

Da li inflacija dodatno podstiče krađe, to će Horst i kolege moći da utvrde tek sljedeće godine kad dobiju nove brojke.

Kako krize utiču na broj krađa?

„Tokom finansijske krize, izbjegličke krize ili u vremenima visoke stope nezaposlenosti, uvijek se govorilo da su to faktori koji znatno utiču na povećanje broja krađa“, priča Horst iz svog dvadesetogodišnjeg iskustva.

„A u stvarnosti, kad gledamo unazad, nikada nismo mogli da primijenimo pojačani efekat kriza“, dodaje on.

Pa ipak, stvari nisu tako jasne. Horst kaže da u Njemačkoj možda poskupljenja ne vode većem broju krađa, ali mijenjaju plijen lopova. „Možemo reći da se vidi promjena pogotovo u sektoru prehrambenih namirnica. Sve više se kradu proizvodi koji ranije nisu bili u fokusu kradljivaca.“

Radi se o siru, mesu i mesnim proizvodima, maslacu… „Tu se može poći od pretpostavke da to ima veze s inflacijom i porastom cijena tih proizvoda. Znači da ih veći broj ljudi sad krade, umjesto da ih kupuje.“

Reakcija supermarketa

Situacija je bitno drukčija nego u SAD, gdje je veliki problem krađa vezana uz zavisnost od droga. Organizovane bande pljačkaju kompletne apoteke i drogerije, kako bi došli do ljekova koji se koriste kao narkotici.

Supermarketi u Velikoj Britaniji i SAD najavljuju mjere: više video-nadzora, besplatna kafa za policajce i redare, kamere na njihovim uniformama, bezbjednosne provere.

Sve to preduzeća moraju da plate. Paradoksalno, na kraju bi zbog tih troškova moglo da dođe do dodatnih poskupljenja.

Izvor: RTCG