U KUĆI RISTA RATKOVIĆA U BIJELOM POLJU PROMOVISANA KNJIGA BJELOPOLJKE LEJLE VESKOVIĆ

U KUĆI RISTA RATKOVIĆA U BIJELOM POLJU PROMOVISANA KNJIGA BJELOPOLJKE LEJLE VESKOVIĆ

U dvorištu kuće Rista Ratkovića u Bijelom Polju održana je promocija knjige “Subverzija političke moći u Jugoslaviji 1970-1990 – književnost i pop kultura” Bjelopoljke Lejle Vesković, koja je profesorka na Univerzitetu u Ohaju u Americi.

Kako je Lejla Vesković kazala, knjiga “Subverzija političke moći u Jugoslaviji 1970-1990 – književnost i pop kultura” je njena doktorska disertacija koju je radila na Univerzitetu u Sarajevu.

– Željela sam da uradim nešto što je vezano za južnoslovensku književnost i da tražim autore koji su bili subverzivni. Mislila sam čitajući literaturu da su to neki naši pisci kao što su Selimović i Kiš, a nakon boljeg proučavanja našla sam niz sličnosti između programa Komunističke partije i stvaranja autora iz toga perioda. Prešla sam da tražim subverzivne pisce i našla da su to pisci nacionalnog realizma. To je dio kritičke književnosti, među njima Danko Popović, sa čuvenom knjigom “Kralj Milutin”, zatim “Nož” Vuka Draškovića, kao i “Vreme zla” i “Vreme smrti” Dobrice Ćosića. To su bili pisci koji su imali narativ koji je bio subverzivan u odnosu na ono što je bila neka zvanična komunistička linija iz tog perioda – napominje Vesković.

Kao subverzivni u tom periodu, dodaje ona, pokazali su se i književnici koji su pisali takozvanu “džins prozu”.

– Naišla sam dalje i na druge pisce koji su stvarali žanr koji je poznat kao “džins proza”‘, i koji su radili za popularnu kulturu, za omladinskue rituale. Naravno van politike.To su Antun Šoljan, Alojz Majetić, Goran Tribuson… Vidjela sam njihovu vizuru i poziciju u komunističkom sistemu, uvidjela da li su bili alternativa vlasti ili su im oponirali. Ili su bili slični. Oni su podržavali tržišne odnose u kulturi, a KP rekla je da je protiv takvih kapitalističkih odnosa. Kazali su da je to faza koja će morati da se prevaziđe. Ali, to su bili autori koji su tolerisani, i koji su prozapadne obrasce sa zapada unosili u Jusoslaviju i radili ipak slobodno. Nijesu ih smatrali u vlasti za ozbiljnu prijetnju sistemu – kazala je Vesković.

Ovo je njeno lično istraživanje, obzirom da je, kako navodi, dio generacijske traume u raspadu bivše Jugoslavije.

– Željela sam da vidim da li je zauvijek propala Jugoslavija, da li je po svaku cijenu trebala da se sačuva, da li je bila nešto što je bilo progresivno i vrhunac našeg kulturnog civilizacijskog razvoja? Ili je prestala da bude progresivna i s pravom se raspala? Na kraju je ovo moj lični put da samoj sebi dam odgovore na ta pitanja. Da sve podijelim sa ljudima kojima je ovo interesantna tema, u istorijsko-političkim kontekstima – kazala je Vesković.

O knjizi su pored autorke govorili prof. dr. Draško Došljak i književnik Kemal Musić.

Izvor: Dan
Novinar: Milovan Novović